Geachte lezer!
In 2006 is de eerste druk van ons boekje “leerlingen met een specifieke hulpvraag” verschenen. In eerste instantie was de informatie alleen bestemd voor onze collega’s van het samenwerkingsverband waarvoor wij werkten. Het doel was om collega’s kort en bondig te informeren over leerlingen met een extra ondersteuningsbehoefte. De onderwerpen hebben we gefilterd uit de leerlingdossiers. Het betrof hier dus leerlingen die op een reguliere school onderwijs kregen.
Al snel bleek dat ook andere scholen en organisaties, die met deze doelgroepen te maken hebben, interesse hadden voor dit handige naslagwerk. In de jaren die volgden hebben we steeds kleine aanpassingen gedaan bij iedere nieuwe druk, ook zijn een aantal onderwerpen toegevoegd.
Vanaf de 35e druk hebben we alle hoofdstukken compleet herzien. Alle teksten zijn inhoudelijk opnieuw bekeken en aangepast aan nieuwe inzichten. Ook bij de 44e druk (2024) is er opnieuw gekeken naar de inhoud, de relevante websites en aanbevolen literatuur. De invoering van Passend Onderwijs brengt een nieuwe manier van denken en handelen, dit hebben we daarom meegenomen in deze bewerking. Met de komst van passend onderwijs wordt een nog groter beroep gedaan op de deskundigheid en begeleidingsvaardigheden van leerkrachten en begeleiders. Omdat passend onderwijs uitgaat van de begeleidingsbehoefte van de leerling, doen wij dat nu ook in deze geheel herziene uitgave.
Van scholen wordt verwacht dat men steeds meer leerlingen met een specifieke begeleidingsbehoefte passend onderwijs kan bieden. Leerlingen die voorheen in het (Voortgezet) Speciaal Onderwijs werden opgevangen, bezoeken nu waar mogelijk het reguliere onderwijs. In dit kader is het van het grootste belang om betrokkenen te informeren over de aard van hulpvragen en de gevolgen hiervan voor de leerling en de school, en daarmee voor het handelen van leerkrachten en begeleiders.
In dit boekje wordt in elk van de 27 hoofdstukken een specifieke hulpvraag besproken volgens een vaste structuur:
- inleiding aan de hand van een casus;
- beschrijving van de hulpvraag;
- kenmerken van de specifieke hulpvraag;
- begeleidingsbehoefte;
- websites voor verdere informatie en aanbevolen literatuur.
Er is voor gekozen om de hulpvragen kort en bondig te beschrijven: een A4-tje per hulpvraag. Voor meer informatie verwijzen we graag naar de vermelde literatuur en de websites. In volgende herdrukken zullen we steeds bekijken of het overzicht van literatuur en websites opnieuw geactualiseerd kan worden. Zo blijft het boekje zich ontwikkelen.
We hebben gemerkt dat er ook van buiten het onderwijs, b.v. van jeugdhulpverleningsorganisaties, veel belangstelling is voor de informatie uit het boekje en ook een groot aantal mbo en hbo opleidingen hebben het inmiddels op de literatuurlijst van hun studenten staan. Wij vinden dit een goede ontwikkeling omdat langs deze weg een brede doelgroep kan worden geïnformeerd m.b.t. leerlingen die iets extra’s van hun omgeving vragen.
Graag spreken we de wens uit, dat dit boekje mag bijdragen aan het verder vergroten van het handelingsrepertoire van leerkrachten, begeleiders en andere geïnteresseerden, zodat zij zich steeds beter in staat voelen om goed te anticiperen op de ondersteuningsbehoefte van de leerlingen.
Februari 2024
Pyt Nauta en Marinus Giesing